به نقل از «ایران اکونومیست»

شاعر جوانی که روی تخت‌ بیمارستان شهربانی جان داد

تاریخ انتشار: ۱۲ تیر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۳۹۱۷۴۱

۹۷ سال پیش در ظهر دوازدهم تیر ۱۲۹۷ شاعر جوانی روی تخت‌های بیمارستان شهربانی طهران جان داد تا گواه دیگری باشد بر ضرب‌المثل «زبان سرخ سر سبز می‌دهد بر باد».

سیدمحمدرضا کردستانی متخلص به میرزاده عشقی از شعرای عصر مشروطه است که به گواه تاریخ قلم بسیار تندی داشت و در نهایت نیز همین قلم باعث شد تا دشمنانش در خانه‌اش او را ترور کنند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

عشقی علاوه بر شعر در زمینه روزنامه‌نگاری و نمایشنامه‌نویسی نیز مهارت ویژه‌ای داشت و صاحب امتیاز چند نشریه مهم عصر مشروطه و نویسنده چندین نمایش‌نامه خوب آن دوران بود اما با وجود این، دوران زندگی او یکی از بدترین ادوار تاریخ معاصر ایران است. دوره‌ای که بلایای طبیعی و غیرطبیعی بر کشور ایران مستولی گردید؛ بیماری‌های واگیردار، قحطی و گرانی، جنگ جهانی، هرج و مرج و استبداد داخلی، اشغال ایران توسط دول خارجی و ... .

با توجه به روحیه‌ میرزاده عشقی این بلایا در مکتوبات او تجلی داشت و بارها در اشعار و روزنامه‌هایش علیه این وضع موجود نوشت. به‌ طور کلی در اشعار عشقی که عموما سیاسی بودند، دو موضوع جایگاه ویژه‌ای دارد: ۱- اوضاع بد ایران در آن دوران و انتقاد به مسئولان حکومت ۲- تنفر شدید او به مداخلات دول خارجی در امور داخلی ایران. 

با توجه به همین ویژگی‌ها بود که در طول زندگی سی‌ ساله‌اش بارها از طرف جریانات روسوفیل‎ و انگلوفیل و سایر فیل‌های دیگر مورد حمله قرار می‌گرفت اما آن حملات او را از عقیده‌اش عقب نراند. او با تمام انتقاداتی که به اشخاص و سران حکومت مانند احمدشاه، رضاخان سردارسپه، مشیرالدوله، موتمن‌الملک و دیگر افراد داشت و با قلم تیزش به آنان می‌تاخت، همواره در راستای اصلاح این وضع توسط مردم ایران بود و منطقه ممنوعه‌ی او در فعالیت‌های سیاسی‌ همکاری با دول خارجی بود. 

وی در شعر معروف به «در صفحه غرب» نتیجه دخالت دول اجنبی در ایران را چنین توصیف می‌کند: «فقط پس، هوس، دونی و گمرهی/ بماند بر ایرانیان تهی!» 

میرزاده عشقی در تعریف اجنبی نیز فرقی بین کشورهای شرق و غرب قائل نمی‌شود: «گر ایران زمین است این مرز و بوم/ز چه دست روس و پروسند عموم» اما در آن دوران اسفناک ایران، اشخاصی بودند که بر خلاف عشقی، راه نجات را در تحویل امور مملکت به روس و انگلیس می‌دانستند و خود را نوکران و چاکران دربار بریتانیا و روسیه تزاری می‌خواندند.

کار میرزاده عشقی و همردیفان او زمانی با ارزش‌تر می‌شود که فعالیت برخی از جریانات سیاسی امروز را رصد کنیم؛ امروزه با وجود بهبود اوضاع نسبت به عهد قجری، جریاناتی در داخل و خارج ایران، وضع بد سیاسی و اقتصادی در ایران را توجیهی برای همکاری خود با دشمنان دیرینه ایران دانسته و از این طریق در تلاشند تا دخالت و حمله دولت خارجی به ایران را راه سعادت ایرانیان بدانند؛ اتفاقی که در تاریخ معاصر ایران چندباری رخ داد اما نه تنها سعادت ایرانیان را به همراه نداشت بلکه باعث نگون‌بختی و تعویق پیشرفت ایران و ایرانی شد.

برای مثال می‌توان به اوایل دهه بیست شمسی بنگریم که با اشغال متفقین، مردم از یوغ دیکتاتوری رضاشاه آزاد شدند اما این آزادی از چاله درآمدن و به چاه افتادن بود. در دوران رضاخان دیکتاتوری و خفقان بر کشور حاکم بود و در دوران حضور متفقین گرانی، قحطی، تجزیه طلبی نیز به دیکتاتوری و خفقان اضافه شد! به‌ طوری که پس از مدت کوتاهی بعد از شهریور ۱۳۲۰ مردم دلتنگ دوران رضاشاه شده بودند!

در مورد دخالت دول اجنبی در امور کشور هم می‌توان به کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ اشاره کرد که نه تنها باعث آزادی و پیشرفت مردم نشد بلکه ۲۵ سال دیکتاتوری و خفقان را با خود به همراه آورد. شواهد تاریخ جهان نیز حکایت از آن دارد که اصلاح وضع بد کشور و استبداد داخلی به مراتب کم‌هزینه‌تر از اشغال کشور توسط دولت خارجی است. 

میرزاده عشقی ۱۲  تیر ۱۳۰۳ و به دستور رئیس شهربانی کابینه رضاخان ترور شد و پس از تشییع جنازه‌ای با شکوه، در گوشه‌ای از قبرستان ابن بابویه آرام گرفت. بدون شک راه رفته، عقیده‌ میرزاده عشقی و اعتقادش به وطن و وطن‌دوستی او می‌تواند الگوی مناسبی برای مردمانی باشد که امروزه اندیشه اصلاح کشور را در سر دارند. همو که حتی نگاه به نوشته‌های سنگ قبرش یاد وطن و وطن‌دوستی را در انسان زنده می‌کند؛ آنجا که شعری از خودش با خطی زیبا روی سنگ سفید مزارش خودنمایی می‌کند: «خاکم به سر، ز غصه به سر، خاک اگر کنم/ خاک وطن که رفت، چه خاکی به سر کنم؟ / آوخ کلاه نیست وطن تا که از سرم/ برداشتند، فکر کلاهی دگر کنم/ معشوق «عشقی» ای وطن، ای عشق پاک!/ ای آن که ذکر عشق تو شام و سحر کنم»

  منبع: خبرگزاری ایرنا برچسب ها: شاعر ، میرزاده عشقی ، تاریخ

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: شاعر میرزاده عشقی تاریخ میرزاده عشقی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۳۹۱۷۴۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

واگذاری زمین به ۷۰ هزار مشمول جوانی جمعیت و نهضت ملی مسکن در کشور

ایسنا/کرمان معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: از موضوعات طرح جوانی جمعیت، واگذاری زمین به خانواده‌های مشمول قانون است که از ابتدای ابلاغ قانون، مقدمات آن مهیا نبود اما با اراده دولت و پیگیری مقام عالی وزارت راه، تا پایان سال گذشته ۷۰ هزار مشمول واجد شرایط زمین‌های خود را دریافت کردند.

ارسلان مالکی شامگاه ۱۸ اردیبهشت ماه در مراسم قرعه کشی ۱۰۴۵ قطعه زمین در قالب طرح نهضت ملی مسکن و جوانی جمعیت در شهرستان بم اظهار کرد: مسکن یکی از اولویت‌های در دولت سیزدهم مطرح بوده و از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است  و دو موضوع مهم را در حوزه مسکن در حال اجرا و پیگیری داریم.

وی افزود: دو طرح جوانی جمعیت و نهضت ملی مسکن در زندگی مردم بسیار تاثیرگذار و ضروری است که باید در بین خانواده‌ها و جوانان امید آفرینی کنیم.

مالکی عنوان کرد: اراضی واگذار شده در راستای طرح نهضت ملی مسکن و جوانی جمعیت است که با تشخیص درست و هوشمندانه دولت سیزدهم ابزار واگذاری زمین مهیا می‌شود .

رئیس سازمان ملی زمین و مسکن بیان کرد: جمعیت جوان هر کشور موجبات و مقدمات توسعه و پیشرفت آن کشور را مهیا می‌کند و جمعیت جوان برای هر کشور قدرت و اقتدار می‌آورد .

وی اظهار کرد: در سال‌های گذشته در بحث جوانی جمعیت غفلتی رخ داد و به این موضوع کمتر پرداخته شد اما دولت سیزدهم با نگاه به اهمیت آینده کشور این طرح را با جدیت مورد پیگیری قرار داد و به عنوان اولویت و برنامه اساسی پیش برد.

مالکی گفت: از موضوعات طرح جوانی جمعیت، واگذاری زمین به خانواده‌های مشمول قانون است که از ابتدای ابلاغ قانون، مقدمات آن مهیا نبود اما با اراده دولت و پیگیری مقام عالی وزارت راه، تا پایان سال گذشته ۷۰ هزار مشمول واجد شرایط زمین‌های خود را دریافت کردند.

وی با اشاره به اینکه در دولت‌های گذشته به امر مسکن کمتر توجه و برنامه کمتری دیده شد، افزود: دغدغه‌های دولت سیزدهم که برآمده از مردم بود، از ابتدا روی کار آمدن مردم برایش مهم بود و هوشمندانه شعار ساخت چهار میلیون مسکن را داد.

مالکی بیان کرد: کرمان یکی از استان‌های  پر تقاضا در حوزه مسکن است و  ۱۱۰ هزار متقاضی در شمال استان فاقد مسکن شناسایی شده‌اند که برای همه این افراد باید چاره‌اندیشی شود.

انتهای پیام